Grondleggers Instagram keren moederbedrijf Facebook de rug toe

‘We plannen wat tijd vrij te nemen om onze nieuwsgierigheid en creativiteit verder te exploreren.’ Met die woorden op de bedrijfsblog nemen Kevin Systrom (34) en Mike Krieger (32) afscheid van hun Instagram, de razend populaire fotodeelapp die eigendom is van Facebook .

De uitleg is zodanig cryptisch dat hij van alles kan betekenen, van de wens om iets nieuws te beginnen tot het signaal dat het niet langer boterde met het topmanagement van Facebook, lees: Mark Zuckerberg. Of allebei.

Dat Systrom en Krieger in tandem het moederschip verlaten, is in ieder geval veelzeggend. Het duo staat bekend als respectievelijk het hart en de ziel van Instagram. Systrom was CEO en waakte als visionair over het product, Krieger leidde van in het begin het ingenieursteam. Samen hielden ze Instagram binnen Facebook zo onafhankelijk mogelijk, een situatie die steeds moeilijker houdbaar werd.

Retrolook

Systrom en Krieger leerden elkaar kennen op de elite-universiteit van Stanford, in het hart van Silicon Valley. Ze bouwden de locatie-app Burbn, waaraan ze ook de mogelijkheid toevoegden om foto's te delen. Dat werd Instagram, aanvankelijk vooral bekend van zijn vierkante foto's met een filter met retrolook. Samen met de smartphone werd ook de app populair.

Sinds 2012 is Instagram deel van Facebooks app-familie. Veel wenkbrauwen gingen in een frons toen Zuckerberg, enkele weken voor de beursgang van Facebook, een miljard dollar neertelde voor wat toen een bedrijf van 13 mensen was met een verlieslatend product van 30 miljoen gebruikers zonder verdienmodel. (De overnameprijs zakte uiteindelijk tot 715 miljoen dollar omdat de aandelen waarmee de deal werd gefinancierd in waarde waren gedaald).

Intussen is de overname zowat de deal van de eeuw. Instagram groeide in korte tijd uit tot een machtig mediakanaal en een cultureel fenomeen dat eerder dit jaar zijn miljardste maandelijkse gebruiker vierde. Dat is onder meer te danken aan de erg geslaagde manier waarop het de Stories-functie (foto's en video's die na 24 uur verdwijnen) kopieerde van zijn rivaal Snapchat. Als Instagram nog een apart bedrijf was, zou het meer dan 100 miljard dollar waard zijn.

Anti-Facebook

Met dat succes groeide het belang van Instagram in Facebook. Het merk van de fotodeelapp bleef intact terwijl het sociaal medium van Zuckerberg moest afrekenen met pr-stormen over nepnieuws, privacyschending en massale manipulatie. Veel jonge gebruikers zien Instagram als de perfecte anti-Facebook, met een aangenamere ervaring, minder politiek geroep en een betere toegang tot interessante influencers.

Voor het moederbedrijf zit daar de groei. De reclame-inkomsten van Instagram dragen steeds meer bij tot de omzet van Facebook zelf, dat botst op de wet van de grote getallen. Met ruim 2 miljard leden is het onvermijdelijk dat verzadiging optreedt, want iedereen die rond deze tijd een Facebook-profiel wil, heeft er een.

Toen Facebook in juli bij de cijfers over het eerste halfjaar aankondigde dat de inkomsten en het aantal gebruikers afkalfden, kostte dat het bedrijf nog 120 miljard dollar beurswaarde in een dag. Vandaar dat Zuckerberg steeds meer op Instagram en WhatsApp leunt. Bij die andere succesdochter vertrokken de stichters overigens amper enkele maanden geleden, met een iets explicietere onvrede over de gang van zaken.

Explosie

Cynici kunnen opmerken dat Systrom en Krieger, vele malen miljonair, door de explosie in waarde van Instagram sinds de overname door Facebook hun creatie voor veel meer hadden kunnen verkopen, en dus nog veel beter hadden kunnen boeren. Maar in dat geval had Facebook Instagram wellicht meedogenloos kapot geconcurreerd, een lot dat Snapchat maar al te goed kent.

Nu de oorspronkelijke bezielers er niet meer zijn, is de kans groot dat Zuckerberg Instagram nog meer naar zich toe trekt. Zeer waarschijnlijk komt een Facbook-topmanager aan het hoofd, wat doet vermoeden dat Instagram in plaats van een onafhankelijke operatie onder de vleugels van Facebook steeds meer een geïntegreerde afdeling van ’s werelds grootste sociaal netwerk wordt. 'Kevin en Mike zijn ongelooflijke leiders', zei Zuckerberg over het vertrek van het Instagram-duo. 'Ik kijk uit naar het volgende dat ze gaan bouwen.'