In België zitten een half miljoen werknemers en zelfstandigen meer dan een jaar thuis wegens ziekte. De plannen om daar iets aan te doen, gaan bij sommige partijen heel breed. Centraal staat vaak de vraag of vooral de werkgever meer moet doen, dan wel of er op iedereen druk moet worden gezet.
Groen wil bedrijven waar veel werknemers langdurig ziek zijn meer laten bijdragen aan de sociale zekerheid. Zo worden werkgevers aangespoord om voor hun mensen te zorgen, is de logica. Bedrijven die het goed doen, worden ook beloond. Daarnaast moet de overheid meer verantwoordelijkheid nemen, met een betere ondersteuning voor werkgevers om de werkplek gezond te maken.
Ook de PVDA vindt dat de werkgever verantwoordelijk is voor de gezondheid op de werkplek. Sancties voor zieken die niet meewerken aan een terugkeer naar de werkvloer worden geschrapt. Wie in een middelgroot of groot bedrijf ziek uitvalt, krijgt de eerste twee maanden het volle loon doorbetaald van de werkgever en kan niet worden ontslagen. Werkgevers worden sneller aansprakelijk voor arbeidsongevallen, burn-out wordt erkend als beroepsziekte en musculoskeletale aandoeningen zoals rugpijn worden in onder meer de schoonmaaksector automatisch erkend. Alle beslissingen in de comités voor preventie en bescherming op het werk, waarin de vakbonden zitten, moeten bij consensus worden genomen.
Vooruit bouwt voort op het plan van federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke, al legt de partij vooral de klemtoon op wat bedrijven moeten doen. De socialisten pleiten voor werkdrukverlaging en een werkhervattingspremie. Werkgevers die mensen ontslaan wegens medische overmacht, moeten een bijdrage storten in het Terug Naar Werk-fonds. Wie door gezondheidsproblemen niet op volle kracht kan werken, krijgt een arbeidsparticipatietoeslag.
CD&V zet vooral in op preventie en een gedeeltelijke werkhervatting. Langdurig zieken worden daartoe aangemoedigd door een hoger bedrag aan beroepsinkomen met ziekte-uitkering te mogen combineren. De partij wil voorts een betere work-life balans om te voorkomen dat mensen uitvallen.
Het Vlaams Belang pleit voor een betere begeleiding van wie langdurig ziek is en wil meer mogelijkheden tot gedeeltelijke herintegratie op de arbeidsmarkt.
Open VLD wil langdurig zieken, werkgevers, ziekenfondsen, regionale diensten en artsen allemaal tegelijk responsabiliseren. Voor wie niet wil meewerken worden de sancties opgetrokken. Zieke werknemers die te weinig inspanningen leveren, riskeren hun uitkering te verliezen. Ziekenfondsen die niet meewerken, verliezen dan weer de terugbetaling van de administratiekosten. En bedrijven die een bovenmaatse uitval kampen moeten een bijdrage betalen.
De N-VA vindt dat iedereen in deze strijd zijn steentje moet bijdragen en verantwoordelijkheid opnemen. De werkgevers hebben daar hun rol, maar net zo goed ook de werknemers, de artsen en de ziekenfondsen. Er moet een globale visie en aanpak komen die uitgaat van wat iemand wel nog kan betekenen op onze arbeidsmarkt. Dat kan bijvoorbeeld door te werken via een ‘fit note’ die aangeeft welk werk wel nog mogelijk is in plaats van een ziektebriefje.
