Groen en PVDA zijn tegen de strenge manier waarop de Europese buitengrenzen worden bewaakt en vinden dat de overheid terughoudender moet zijn in het opsluiten van asielzoekers die het land moeten verlaten. De andere partijen willen de regels eerder verstrengen dan versoepelen.
Gezinshereniging en asiel zijn twee van de belangrijkste migratiekanalen naar België. Ze verschillen qua dynamiek: over de regels van gezinshereniging beslist de federale overheid zelf. Het oordeel of iemand bescherming krijgt als asielzoeker wordt geveld door het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen, overeenkomstig Belgische maar ook Europese en internationale normen. Voor asiel spitst de politieke discussie zich daarom vooral toe op de start van de procedure aan de Europese buitengrenzen, de opvang en het terugkeerbeleid na een negatieve beslissing.
Het Vlaams Belang vraagt een aanpassing van het Aanvullend Protocol bij de Conventie van Genève om een strenger asielbeleid mogelijk te maken en wil zich niet langer aan de Europese migratieregels houden. Asielzoekers moeten worden opgevangen in de eigen regio. Wie illegaal de EU tracht binnen te komen verliest alle rechten op bescherming. In België verloopt de procedure sneller en worden alle asielzoekers opgevangen in collectieve centra, waaraan ze ook moeten bijdragen. Aan gezinshereniging moet een inburgeringsexamen voorafgaan en wordt een hoge inkomensvereiste gesteld. Bovendien wordt er DNA-onderzoek aan gekoppeld. Wie naar België wil komen moet zelf de kosten voor DNA- en/of leeftijdsonderzoek dragen. Het wordt verboden bankdiensten te verlenen of een huis te verhuren aan mensen die illegaal in het land verblijven. De politie mag de woonst van illegalen betreden.
De N-VA wil dat asiel kan worden aangevraagd buiten de EU. Opvang en bescherming kan, maar buiten de Europese grenzen in eigen regio. De partij wil voorts de kans om tegen volgend jaar een opt-out te onderhandelen uit het Europees migratiebeleid, wil terug naar de essentie van de Conventie van Genève door alleen maar tijdelijke internationale bescherming te verlenen en voert enkel nog arresten van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens uit waarin België zelf partij is. De regels rond gezinshereniging worden strenger. Voor subsidiair beschermden komt er zelfs een tijdelijk verbod op gezinshereniging, gevolgd door een maximumaantal per maand. Wie Europa illegaal betreedt, verliest alle kans op een legaal verblijf. De controle van de Europese buitengrenzen wordt versterkt. Het parlement bepaalt jaarlijks hoeveel vluchtelingen op legale wijze kunnen worden binnengevlogen, opgevangen en professioneel begeleid.
Ook Open VLD verstrengt de voorwaarden voor gezinshereniging en legt ze op minstens hetzelfde niveau als in andere EU-landen. Zo kunnen alleen nog mensen die hier al twee jaar legaal verblijven familie laten overkomen. De toegang tot de sociale zekerheid wordt gradueel opgebouwd. Voor asiel moet de uitstroom beter, door afspraken te maken met de landen van herkomst over het terugnemen van uitgewezen asielzoekers. Bij wie onwettig in ons land verblijft, moeten woonstbetredingen mogelijk worden. De begeleiding bij uitwijzingen moet ook kunnen gebeuren door privéfirma’s.
CD&V wil het oneigenlijk gebruik van procedures aanpakken en de behandeltermijnen verkorten. De regels voor gezinshereniging voor erkende vluchtelingen en subsidiair beschermden worden strenger. De uitstroom moet beter door meer plaatsen te voorzien in de gesloten opvangcentra en door een wettelijk kader te creëren voor woonstbetredingen bij wie het land uit moet maar de woning weigert te verlaten. Ontwikkelingsbeleid en visumafspraken worden gebruikt als hefboom om met landen van herkomst afspraken te maken over migratie.
Vooruit wil de asielprocedure vereenvoudigen en versnellen. Daarbij worden dossiers die al in Europese buurlanden (negatief) beoordeeld werden niet meer opnieuw behandeld. Voor wie uit een land komt dat als veilig wordt beschouwd – waardoor terugkeer niet gevaarlijk is – wordt de procedure versneld. De partij pleit voor een ‘aanklampend terugkeerbeleid’: iedereen die moet terugkeren, wordt ‘intensief opgevolgd’.
Groen is tegen pushbacks aan de Europese buitengrenzen. Het grenswachtagentschap Frontex moet niet alleen hervormd maar ook onafhankelijk gemonitord worden. Terugkeer gebeurt zoveel mogelijk op vrijwillige basis. Wanneer het toch gedwongen moet, is respect voor de mensenrechten cruciaal. Mensen die asiel aanvragen, moeten binnen de zes maanden duidelijkheid krijgen. Kinderen en kwetsbare profielen, zoals slachtoffers van mensenhandel, mogen nooit opgesloten worden. De ‘onrechtvaardige drempels’ voor gezinshereniging moeten weggewerkt worden.
De PVDA verwerpt het Europese migratiepact, dat voorziet in een strengere controle van de buitengrenzen van de Unie, en wil voor vluchtelingen veilige en legale procedures voorzien om naar Europa te komen. Elke asielzoeker heeft recht op een ernstig onderzoek van zijn of haar aanvraag, met respect voor de Conventie van Genève. Nog voor er een beslissing is over eventuele bescherming mag iedere asielzoeker gratis deelnemen aan een integratietraject met taallessen. Hij of zij wordt ook aangemoedigd om te werken. Geen enkel kind mag worden opgesloten en naaste familieleden mogen nooit van elkaar gescheiden worden.
Voor U vindt dat asiel en gezinshereniging volgens de normen en waarden uit onze grondwet moet, zoals de scheiding tussen moskee en staat en gelijkheid tussen man en vrouw. Screening op moslimextremisme bij asiel en gezinshereniging is nodig.