In de strijd tegen drugs zijn alle partijen voor een hardere aanpak van de georganiseerde misdaad en drugsgerelateerde criminaliteit, waarbij de geldstromen moeten worden gevolgd. De discussie begint bij de gebruikers. Moet bij hen de nadruk liggen op repressie of op preventie en steun? Een van de vragen in dat verband is of cannabis legaal kan worden. Vooruit, het Vlaams Belang, CD&V en de N-VA zeggen ‘neen’, de PVDA, Groen en Open VLD zeggen ‘ja’.
De PVDA vindt cannabis legaliseren en reguleren de beste optie, maar dan met publieke controle op de productie en verkoop ervan. Er reclame voor maken mag niet. Evenmin mag cannabis verkocht worden aan minderjarigen en op plaatsen waar ook alcohol verkregen kan worden. Sowieso vindt de partij dat de huidige war on drugs te sterk de gebruikers straft, veel geld kost en de opmars van illegale drugs niet heeft gestopt. De repressie moet zich daarom richten op de grote drugsbaronnen. Dat moet met meer drugshonden en scanners in de havens, grotere budgetten voor de douane en de gerechtelijke politie, en door meer druk te zetten op landen waar drugscriminelen hun toevlucht zoeken. Voor gebruikers met drugs- en andere verslavingsproblemen moeten er meer opvangcentra komen, alsook meer mobiele ondersteuningsteams, snellere medische zorg en goedkopere behandelingen voor ontwenning. Op heterdaad betrapte gebruikers van harddrugs als cocaïne moeten voor een ‘ontradingscommissie’ verschijnen die hen doorverwijst naar hulpverlening. Om gezondheids- en veiligheidsproblemen te verminderen, krijgen zwaar verslaafde gebruikers toegang tot ‘risicobeperkende gebruiksruimtes’.
Open VLD wil cannabis uit de strafwet en uit de illegaliteit halen. De partij ziet heil in het Canadese model, waarbij het gebruik door meerderjarigen is toegelaten en de productie, distributie en verkoop door de overheid worden gecontroleerd. Op die manier moet cannabis uit de grijze zone en uit de handen van de maffia worden gehaald. In de bredere war on drugs moet wapengeweld harder worden aangepakt en moet er meer ingezet worden op preventie en begeleiding van mensen met een drugsverslaving, omdat wetenschappelijk is aangetoond dat die aanpak efficiënter is dan repressie.
Vooruit vindt dat drugs legaliseren geen oplossing biedt voor de problemen van vandaag, maar zet zich tegelijk af tegen de criminalisering van gebruikers. Boetes en celstraffen helpen niet om iemand van een verslaving te helpen. In de eerste plaats is hulp nodig.
Groen wil het gebruik en bezit van cannabis voor eigen gebruik uit de strafwet halen door het onder voorwaarden toe te laten voor meerderjarigen. Medicinaal gebruik van cannabis moet al helemaal uit de taboesfeer. De decriminalisering van de softdrug kadert binnen een breder beleid van sensibilisering, preventie en toegang tot verslavingszorg.
De N-VA is tegen een wettelijke en feitelijke legalisering van drugs en vindt dat elk gebruik moet worden ontmoedigd. De straffen moeten zwaarder en er is een apart drugsagentschap nodig met politiemensen, magistraten en financiële experts, naar voorbeeld van de Amerikaanse DEA (Drug Enforcement Administration). Lokale besturen krijgen meer armslag om te verhinderen dat ondermijnende criminaliteit zich nestelt in de lokale economie.
CD&V is tegen elk voorstel voor een legalisering van drugs. De partij pleit voor een ‘ketengerichte nationale aanpak’ met aandacht voor zowel preventie, repressie als nazorg. Opbrengsten van de war on drugs moeten worden geherinvesteerd in een drugsfonds dat naar volksgezondheid, justitie, politie en douane gaat.
Het Vlaams Belang is tegen legalisering van cannabis omdat het in het gebruik van softdrugs een opstap naar harddrugs ziet. De partij wil zwaardere straffen voor het gebruik en bezit van zowel soft- als harddrugs en een verdriedubbeling van de boete bij recidive. Gebruiksruimtes moeten worden afgeschaft en we hebben nood aan een actief opsporingsbeleid tegen drugsgebruikers die zogenaamd klein overlast berokkenen. Ouders van minderjarigen die drugs verhandelen verliezen tijdelijk het kindergeld. Tegelijk moet het aanbod aan ontwenningstherapieën omhoog en moeten er meer preventiecampagnes komen. Binnen de federale politie moet er een nationaal drugsbestrijdingsagentschap komen, met in de eerste fase 300 agenten.
Voor U haalt cannabis uit de strafwet. Dat moet de criminaliteit doen dalen en toelaten dat politie en justitie op zware criminaliteit focussen.