Werk en ondernemen

'Vrijheidspakket voor ondernemers'

De N-VA wil af van de Groep van Tien en het nationaal sociaal overleg en wil het sociaal overleg organiseren op sector- en bedrijfsniveau. Bedrijven kunnen dan loonakkoorden sluiten die beter aansluiten op de regionale economische realiteit.

Ondernemers moeten een ‘vrijheidspakket’ krijgen met soepeler regels voor openingsuren, minimale arbeidsduur, zondagswerk, nachtarbeid.  Een voltijdse werknemer mag tot 360 overuren per jaar presteren zonder de werknemer en werkgever op extra kosten te jagen. De keuze om een overuur uit te betalen in geld of als inhaalrust, is aan de werkgever en werknemer, die in overleg beslissen. De flexi-jobs kunnen uitgebreid worden naar langdurig zieken.

'Minimumlonen met 5% omhoog'

Werken wordt in het Vlaams Belang-programma aantrekkelijker omdat de lasten op arbeid gevoelig dalen. Het tarief van 40 procent in de personenbelasting gaat naar 30 procent, daarna gaat dat van 45 naar 40 procent. In een derde fase wordt het hoogste belastingtarief pas van toepassing vanaf 61.000 euro per jaar. De minimumlonen stijgen met 5 procent.

In de havens blijft de wet-Major van kracht. Werkloosheidsuitkeringen worden na twee jaar niet meer uitbetaald, tenzij voor wie ouder is dan 55, mantelzorgers en wie in opleiding is voor een knelpuntberoep. Praktijktesten om te testen op discriminatie bij aanwervingen zijn verboden.

Vlaams Belang kent een deeltijds opvoedersloon toe aan wie ervoor kiest om deeltijds te werken en deeltijds voor de kinderen te zorgen. De duur van het geboorteverlof wordt verdubbeld. De partij beperkt de flexi-jobs opnieuw tot de sectoren die gevoelig zijn voor zwartwerk en tot piekmomenten, zoals het systeem oorspronkelijk bedoeld was.

'Rugzak van 30 weken verlof voor ouders'

CD&V behoudt de loonnormwet, om te vermijden dat de loonkosten ontsporen en jobs sneuvelen, al wil ze individuele bedrijven wat speelruimte geven om af te wijken van sectorafspraken over lonen. Ook de automatische indexering van de lonen blijft. De partij verdedigt de flexi-jobs en vindt dat er in de horeca, die ooit als eerste de flexi-jobs kregen, meer soepelheid nodig is. Werken moet lonen en daarom worden de lasten op arbeid verlaagd.

Om werk en gezin beter te kunnen combineren krijgen ouders een rugzak aan verlofrechten van 30 weken tot hun kind 18 jaar wordt. Ze krijgen meer flexibiliteit en een hogere uitkering als ze dat verlof opnemen. CD&V laat de werkloosheidsuitkering beetje bij beetje dalen en zet ze na drie jaar stop.

‘Na twee jaar stopt uitkering werklozen’

Voor Open VLD moet het verschil tussen werken en niet werken altijd minstens 500 euro per maand bedragen. Dat gebeurt door de belastingschijf van 45 procent af te schaffen en de jobbonus uit te breiden. Om de werkloosheidsval te vermijden, moeten sociale voordelen toegekend worden op basis van het inkomen en niet op basis van een statuut. Een databank van alle sociale voordelen moet de inactiviteitsvallen, die in een optelsom van verspreide sociale voordelen schuilen, in kaart brengen.

Wie wil bijverdienen boven op een job of een pensioen, kan dat via een flexi-job. Dat systeem wordt uitgebreid naar alle sectoren, ook het onderwijs en verenigingen, en kan ook bij de eigen werkgever. Alle beperkingen op studentenarbeid verdwijnen.

De regels op arbeidsduur moeten soepeler. Het wettelijk plafond op onbelaste overuren verdwijnt, net als het verbod op uitzendopdrachten van onbepaalde duur. De wettelijke feestdagen worden vrij te kiezen verlofdagen.

Wie zonder werk valt, krijgt meer begeleiding maar na twee jaar stopt de werkloosheidsuitkering. Ook wie als langdurig zieke te weinig meewerkt, kan de uitkering verliezen.

'Ja aan index, nee aan wet op concurrentiekracht'

Vooruit ziet in werk niet alleen een bron van inkomen, maar ook van eigenwaarde, verbondenheid met anderen en een onmisbare basis voor een gelukkig leven. Wie zijn deel doet, moet echter ook zijn deel krijgen: daarom moeten de lasten op arbeid omlaag. Ook moet de wet op de concurrentiekracht verdwijnen, zodat de lonen sneller kunnen stijgen. De automatische indexering, die de lonen vanzelf mee doet stijgen met de inflatie, moet blijven.

Wanneer de VDAB een werkzoekende verplicht te solliciteren voor een job, moet het om een baan gaan die niet alleen passend is maar die de werkzoekende er ook financieel op vooruit doet gaan. Omdat werk belangrijk, is moet er ook meer geld naar kinderopvang en openbaar vervoer gaan.

'Strijden tegen discriminatie op werkvloer'

Groen wil de krapte op de arbeidsmarkt oplossen met betere arbeidsomstandigheden en rechtvaardiger lonen, zeker in ‘essentiële sectoren’ als zorg, onderwijs en de groene industrie. Sowieso moeten overal de minimumlonen omhoog en moeten de lasten verschuiven van arbeid naar vermogen.

De partij wil investeren in de diensten voor arbeidsbemiddeling. De VDAB moet werkgevers helpen bij het uitschrijven van vacatures. Werknemers moeten stemrecht krijgen in de raad van bestuur van hun bedrijf. Discriminatie op de arbeidsmarkt moet worden aangepakt met streefcijfers, positieve discriminatie en praktijktesten bij sollicitaties. Als uit die praktijktest blijkt dat er gediscrimineerd wordt, volgen sancties.

Groen wil de sociale economie verdubbelen van 50.000 naar 100.000 jobs, omdat zulke sociale jobs menselijk, maatschappelijk en economisch resultaat opleveren. 

'Verbod op ontslagen voor bedrijven die winst maken'

De PVDA wil dat jobs beter betaald en beter beschermd zijn. De partij is voor een 30 urenweek met loonbehoud, wil vijf extra dagen wettelijke vakantie, is tegen flexi-jobs, wil wie voor platforms als Deliveroo werkt een werknemersstatuut geven, wil remmen op uitzendarbeid, vraagt een stop op de wildgroei van tijdelijke contracten en een hardere strijd tegen sociale dumping.

Bedrijven die winst maken of dividenden uitkeren krijgen een verbod om werknemers collectief te ontslaan.

De wet van 1996 op de concurrentiekracht, die de Belgische lonen mee doet stijgen aan het ritme van de buurlanden, moet verdwijnen. Zo kunnen de lonen sneller stijgen boven op de inflatie. De automatische indexering moet blijven. De minimumlonen moeten omhoog.

'Ongelimiteerde studentenarbeid'

Voor U wil de belastingen op arbeid verlagen, met prioriteit voor de laagste inkomens. De  betaling van de werkloosheidsuitkering wordt na een jaar stopgezet. Voor wie al lang werkte, kan die termijn worden verlengd. De overheid voert een grondige doorlichting van alle inactiviteitsvallen door en schrapt waar nodig.

Studenten krijgen de vrijheid om zoveel uren studentenarbeid te verrichten als ze willen. Het plafond van 600 fiscaal vriendelijke uren wordt afgeschaft.