Terug naar Wuhans onhygiënische markten, waar coronapandemie begon

Hu Huojian laat zien hoe een gezond en vers stuk vlees eruitziet. Hij draait de ribben van een varken om en wijst naar het donkerrode vlees onder een dikke laag wit vet. Het is een mooi stuk, en toch zucht hij. 'Nu komen er geen klanten.'

Hekken sluiten de buurt af voor vreemdelingen die het coronavirus kunnen verspreiden. Hu hoopt dat ze snel verdwijnen. Het is de tweede dag dat hij weer open is, na het Chinese Nieuwjaar van elf weken geleden. Op de stoep ligt een leeggeknepen fles schoonmaakmiddel. Vier tot vijf keer per dag maakt hij het winkeltje goed schoon.

Ontsmetten

Wil het gewone leven in Wuhan worden hervat, dan moesten er wat dingen veranderen. Zo moet Hu zijn zaak dagelijks goed ontsmetten. Het coronavirus lijkt hier bijna uitgeroeid. Na elf weken isolatie worden dagelijks nog maar een handvol nieuwe gevallen ontdekt, waarvan een enkeling in Wuhan.

De weg naar herstel is ingezet na maanden waarin duizenden mensen overleden aan het nieuwe coronavirus. Slager Hu wil het er niet meer over hebben, maar de oorzaak van de epidemie ligt een paar straten verderop.

Aan twee kanten van een drukke straat vol chique flatgebouwen staan de aftandse hallen van de Huanan Vismarkt. Hier werden de exotische beesten verkocht die het coronavirus meenamen naar Wuhan. Blauwe schermen ontnemen het zicht op de winkels. De rood-witte belettering van een langoustinekraam is nog net vanaf de straat te zien.

Minstens een dozijn politieagenten probeert pottenkijkers weg te houden. 'Waarom zou je hier willen kijken? Ik weet niet waar het virus vandaan komt, maar in ieder geval niet van hier', snauwt er een.

Exotische beesten

De twijfel over de herkomst van het coronavirus is er bij de Chinezen goed ingestampt. Alles wijst op deze markt in Wuhan, waar exotische, levende beesten verhandeld werden. Maar wetenschappers zeggen dat meer onderzoek nodig is om de oorsprong van het virus vast te stellen. Dat wordt moeilijk want de markt is gedesinfecteerd en niemand weet wat er met de dieren is gebeurd die achterbleven nadat de markt in januari halsoverkop had moeten sluiten.

  De Chinese regering wil vooruitkijken, maar ze wil ook het koste wat het kost een tweede golf van infecties voorkomen. Het is een haast onmogelijke opgave om die twee doelen simultaan te bereiken. De waarschuwing van Zhang Wenhong, een gerenommeerd expert in infectieziekten, valt een beetje weg in de euforie van woensdag.

In een interview met de Chinese nieuwssite Caixin zegt hij dat er na de zomer een tweede golf kan komen. 'We moeten voorzichtig en bereid blijven om de pandemie voor langere tijd te bestrijden.' Een derde van alle besmettingen zou zich zonder symptomen voltrekken, maar wel besmettelijk zijn.

Intensieve controles

Daarom staan de poorten naar Wuhan nog niet wagenwijd open. Slechts 96 vluchten vertrekken woensdag, tegen 600 op een normale dag. In het station rijdt maar een derde van alle normale treinen.

Wellicht hebben 55.000 mensen Wuhan woensdag, de dag van de heropening, verlaten. Niet elke stad zit te wachten op mensen uit de provincie Hubei. Sommige eisen nog een test bij binnenkomst en de hoofdstad Peking laat helemaal geen mensen uit Wuhan toe.

Vrijheid is er niet voor iedereen. Sinds 28 maart konden mensen steeds een beetje meer naar buiten, en met de juiste papieren konden ze weer naar hun werk. Maar een groot deel van de inwoners blijft nog altijd binnen, bijvoorbeeld omdat ze nog niet gezond zijn verklaard, of omdat ze het zelf binnen veiliger vinden.

In de stad blijven de scholen gesloten en doen intensieve controles iedereen nog altijd op de toppen van de tenen lopen. De blauwe en gele barrières die hele straten afsluiten verdwijnen nog niet, als herinnering dat de toegang op ieder moment weer gesloten kan worden.

Code op telefoon

Iedere straat telt meerdere buurtjes of wooncomplexen met een eigen management en bewaking. De ene buurt is veel strenger dan de andere. Op sommige plekken worden bewoners bij het binnen- en buitengaan gecontroleerd met een thermometer en een code op hun telefoon. Die code wordt gegenereerd aan de hand van telefoongegevens en medische informatie. De uitslag van een virustest wordt ook aan de code gelinkt.

Wuhan is dus voorzichtig, maar is de voorlopige oorzaak van de epidemie - de dubieuze, onhygiënische vleeshandel - voldoende gebannen? Verder naar het noorden van de stad staan de kramen van de Si Ji Mei-markt, een soort groothandel voor vlees en vis. Naast schildpadden en kikkers zijn er geen buitenissige dieren te vinden.

Aan het einde van een gang waar grote lappen rundvlees aan vleeshaken bungelen, liggen heuveltjes donkere drab. Een man in een overal schept het uit de goten en de afvoer. Honden scharrelen rond of doen een dutje tussen ondefinieerbare viezigheid op de betonnen vloer.

'We maken de vloer iedere dag schoon met water', zegt een verkoper. Hij laat een certificaat zien waarop staat dat zijn rundvlees is goedgekeurd door de autoriteiten. Op zijn mondkapje zitten bruine vlekken. Desinfecteren is niet hetzelfde als schoonmaken.